Σήμερα πολλοί θέλουν να συγκαλύψουν τα αίτια της ανόδου της φασιστικής βίας και να τα αποδώσουν σε "ακραίες συμπεροφορές" λες και φύτρωσε από το πουθενά. Σήμερα, που το σύστημα αντιμετωπίζει τη βαθύτερη οικονομική-πολιτική κρίση, δημιουργεί ξανά τους όρους για τους παγκόσμιους πολέμους και τον κοινωνικό μεσαίωνα . Σκόπιμα κλείνει το μάτι στις φασιστικές συμμορίες, και ενθαρρύνει τις παρακρατικές ομάδες. Θέλει να διαιρέσει τους εργαζόμενους ώστε να μην αποτελούν τάξη και να προκαλέσει εμφύλιο μεταξύ τους. Θέλει να φορτώσει την εγκληματικότητα και την ανεργία στους μετανάστες και να αθωώσει το κεφάλαιο. Θέλει να τρομοκρατήσει τους αγωνιστές και φοβίσει τον κόσμο που κατεβαίνει μαζικά στους δρόμους.
Κι αν στην ταινία ο φασισμός περνάει και η απάντηση έρχεται μόνο από το χαρακτήρα του δάσκαλου, αφήνοντας μια γεύση παντοδυναμίας του σκοταδισμού, η ιστορία έχει δείξει το αντίθετο. Σε μία εποχή που το σύστημα πόνταρε πάνω στο φασισμό, μπροστά στην επικύνδινη άνοδο του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, ο αντιφασισιτκός αγώνας των λαών νίκησε.
Σήμερα, αυτοί που κάνουν τα στραβά μάτια χτυπώντας φιλικά την πλάτη του φασισμού και συγκαλύπτοντας τα εγκλήματα του, θέλουν να εξισώσουν τους κομμουνιστές, που στάθηκαν πρωτοπόροι στον αντιφασιστικό αγώνα, με τους ναζιστές. Αυτοί που "καταδικάζουν τη βία από όπου και αν προέρχεται", και κρατούν ίσες αποστάσεις από τους θύτες και τα θύματα είναι αυτοί που ενθαρρύνουν την καταστολή των κινημάτων. Δεν απέχουνε πολύ από τους μορφωμένους και σεβαστούς κατοίκους του χωριού, που αποδεικνύονται οι πιο βίαιοι καλυπτόμενοι πίσω από τον ηθικισμό τους.
