Αυτή δεν είναι μια
κριτική. Είναι η υποχρέωση ενός. Ενός
ανθρώπου. Απλού. Με την απλή λογική και
την καθαρή συνείδηση. Είναι η υποχρέωση
να πει την αλήθεια, με τον
τρόπο που το έκανε κι ο Στάινμπεκ πριν
από εβδομήντα χρόνια. Το έργο “Τα
σταφύλια της οργής” δε θα μπορούσε να
είναι πιο επίκαιρο, μα και δυστυχώς πιο
διαχρονικό.
Βρισκόμαστε στη δεκαετία
του '30, μετά τη μεγάλη ύφεση και συγκεκριμένα
μεταξύ του '34 και '36. Τότε που η Αμερική
είχε να αντιμετωπίσει εκτός της
οικονομικής ύφεσης, τα dust
bowls, ισχυρές ανεμοθύελλες
που είχαν καταστρέψει τις σοδειές και
τη γη σε πολλές περιοχές, κάνοντας ακόμα
πιο δύσκολη την επιβίωση των αγροτών.
Η κινηματογραφική
μεταφορά του έργου ήταν άψογη, μεταφέροντας
τα μηνύματα του Στάινμπεκ στην οθόνη.
Πέρα από την ανεργία που είναι το κεντρικό
θέμα της ταινίας, το έργο μιλάει για
πολλά ακόμη, όπως η καταστολή, η αλληλεγγύη,
η ανάγκη του αγνού ανθρώπου να αντιταχθεί
στην αδικία του συστήματος, με αυτοθυσία.
Ανήσυχο πνεύμα.
Και τέλος,
μιλώντας για πνεύμα, θα ήθελα να τονίσω
την αλληγορία του παπά που χρησιμοποιείται
στην αρχή για να δείξει τη χαμένη πίστη,
ενός πεφωτισμένου ανθρώπου, στον Άνθρωπο
και τον εαυτό του. Και φυσικά, η αλληγορία
του παπά έρχεται πάλι στο τέλος, αυτή
τη φορά με αντιστροφα συναισθήματα, για
να δώσει κατά κάποιο τρόπο την κάθαρση
στο θεατή. Ο παπάς κατάφερε να φωτίσει
ξανά την ψυχή, το πνεύμα του, κι έδωσε
τα φώτα στον Τόμ (τον κεντρικό ήρωα), τον
αγνό άνθρωπο για τον οποίο μιλούσα στην
αρχή.
Η ταινία,
όπως ακριβώς άρμοζε στο έργο, είναι μια
κλασσική ταινία, με φανταστικές ερμηνείες.
Πρωταγωνιστεί ο γνωστός Henry
Fonda (πατέρας του Peter
Fonda), εκείνοι όμως που
πραγματικά κλέβουν την παράσταση είναι
οι John Qualen, Jane Darwell και
ειδικά ο John Carradine (ο
παπάς).
Μια ταινία που
κανένα ανήσυχο πνεύμα δεν πρέπει να
χάσει!
